Một công trình nghiên cứu đồ sộ với chiều sâu trí tuệ sẽ lý giải cặn kẽ về lý trí, khoa học và chủ nghĩa nhân văn: những lý tưởng mà chúng ta cần để đối đầu với các vấn đề của mình và tiếp tục tiến bộ.
Cuốn sách nên mua của năm theo The Guardian (2018).
Bổ sung vô số kiến thức sâu sắc về lịch sử và hiện tại theo phong cách viết hấp dẫn.
Phân tích đầy đủ và kỹ lưỡng với đồ thị và số liệu thống kê cụ thể và dữ kiện phong phú.
Trong cuốn sách này, Steven Pinker khuyên chúng ta bỏ qua những bài báo giật tít kinh hoàng và những lời tiên tri về sự diệt vong, vốn có tác động đến thành kiến tâm lý. Thay vào đó, hãy theo dõi dữ liệu: Với 75 biểu đồ, Pinker cho thấy rằng cuộc sống, sức khỏe, sự thịnh vượng, an toàn, hòa bình, kiến thức và hạnh phúc đang gia tăng, không chỉ ở phương Tây mà còn trên toàn thế giới. Sự tiến bộ này không phải là kết quả của một thế lực vũ trụ nào đó mà là một món quà của Khai sáng: niềm tin rằng lý trí và khoa học có thể khiến con người hưng thịnh.
Cuốn sách cũng góp phần làm sáng tỏ nhiều ý kiến trái chiều về lý tưởng KHAI SÁNG như:
Thế giới của chúng ta có phải ngày càng trở nên tồi tệ? Liệu lý tưởng về sự tiến bộ có phải đã lỗi thời? Hãy cùng đọc và tự mình khám phá...
Sao lại nói chúng ta nên ngừng lo lắng và mọi thứ sẽ ổn? Rác thải nhựa ngoài đại dương thì sao? Còn cả thuốc giảm đau Opioid? Những vụ xả súng ở trường học? Các hình phạt tù? Các phương tiện xã hội?
Chỉ quan tâm đến những con số về hạnh phúc của con người là vô đạo đức, nhẫn tâm và vô cảm. Còn những người đang phải chịu cực khổ thì sao?
Toàn bộ số liệu cho thấy thế giới đang tốt đẹp hơn hẳn đã phải được “gạn đục khơi trong” rồi.
Trong số những đứa con tinh thần của thời đại Khai sáng có việc con người đã nhận ra rằng của cải được tạo ra. Sự giàu có được tạo ra chủ yếu bằng tri thức và sự hợp tác: những mạng lưới của con người sắp xếp vật chất thành các cấu hình không chắc có thực nhưng hữu ích, và kết hợp thành quả từ sự khéo léo cùng sức lao động của mình. Hệ quả tất yếu là con người có thể tìm ra cách tạo ra của cải ngày một nhiều hơn.
Liệu tuổi thọ có tăng lên vô hạn và một ngày nào đó con người có thoát khỏi cái chết? Chúng ta có nên lo lắng về một thế giới chật ních những người sống tới hàng thế kỷ, những người sẽ chống lại sự đổi mới của “giới trẻ” 90 tuổi và có thể cấm đoán luôn việc sinh ra những đứa trẻ phiền phức?
Các nhà khoa học đứng trên vai những người khổng lồ, hợp tác trong các nhóm, làm việc vất vả trong sự mờ mịt, và tổng hợp các ý tưởng trên mạng. Nhưng bất kể người ta phớt lờ các nhà khoa học hay bản thân khoa học, thì sự thờ ơ với những khám phá làm thay đổi cuộc sống theo chiều hướng tốt đẹp hơn chính là một bản cáo trạng cho nhận thức của chúng ta với tình cảnh con người hiện đại.
Trong số những đứa con tinh thần của thời đại Khai sáng có việc con người đã nhận ra rằng của cải được tạo ra. Sự giàu có được tạo ra chủ yếu bằng tri thức và sự hợp tác: những mạng lưới của con người sắp xếp vật chất thành các cấu hình không chắc có thực nhưng hữu ích, và kết hợp thành quả từ sự khéo léo cùng sức lao động của mình. Hệ quả tất yếu là con người có thể tìm ra cách tạo ra của cải ngày một nhiều hơn.
Một đô la ngày hôm nay, bất kể sự điều chỉnh lạm phát có mạnh mẽ như thế nào, có thể mua được một cuộc sống tốt hơn nhiều so với một đô la ngày hôm qua. Nó mua được những thứ đã từng không tồn tại, như tủ lạnh, điện, nhà vệ sinh, vắc xin, điện thoại, thuốc tránh thai và du lịch hàng không, và biến đổi cả những thứ đang tồn tại, như mớ dây rợ của các nhân viên trực tổng đài thành điện thoại thông minh có thể trò chuyện không giới hạn thời gian.
Khác xa với một hy vọng ngây thơ, Lý tưởng Khai sáng giờ đây đã phát huy tác dụng. Nhưng hơn bao giờ hết, nó cần một hàng thủ vững chắc. Khai sáng chống lại các dòng chảy của bản chất con người – chủ nghĩa bộ tộc, chủ nghĩa độc tài, ma quỷ hóa, tư duy ma thuật – những thứ mà giới mê tín dị đoan luôn sẵn sàng khai thác.
Đánh giá như thế nào về cuốn sách?
Khai sáng thời hiện đại là một lời chứng táo bạo, sâu rộng và đôi khi gây phẫn nộ cho lý trí khoa học và chủ nghĩa nhân văn khai phóng.
Một cuốn sách tuyệt vời… [Pinker] kể lại sự tiến bộ trên nhiều thước đo, từ sức khỏe đến chiến tranh, môi trường đến hạnh phúc, quyền bình đẳng đối với chất lượng cuộc sống.
Thế giới đang trở nên tốt đẹp hơn, ngay cả khi không phải lúc nào ta cũng cảm thấy như vậy. Tôi rất vui khi nhân loại có những nhà tư tưởng lỗi lạc như Steven Pinker để giúp chúng ta nhìn thấy bức tranh toàn cảnh. Khai sáng thời hiện đại không chỉ là cuốn sách hay nhất mà Pinker từng viết. Đây là cuốn sách ưa thích mới của cuộc đời tôi.